Lo Convise. Editions. Revue occitane    Récréation paysage Ceci est l'éditorial n° 85 Un petit mot ?    Liste des éditoriaux     Retour accueil     Dernier numéro

L'annada Mistral : 2014

Lo centenari de la mòrt de Frederic Mistral (25 de març 1914 a Maiana) es estat retengut coma commemoracion nacionala en 2014 e atal serà celebrat cap al lòng de l'annada dins un fum de manifestacions.

Mistral es un immense poèta e coneissi de racionalistas, reputats al cur sec, que aun del mal a lo legir publicament per tal que l'emocion los ganha. Dans la galeria literària de nòstra civilisacion, sa plaça es al pus naut, a costat dels pus bèls Omèra, Dante, Milton…e coma la Grècia antica, Provença d'un temps es recaptada dins la memòria de l'umanitat. Lo prèmi Nobel de literatura en 1904 consacra l'empèri de son engèni.

Las conviccions de son camin de glòria meritan nòstra reflexion. Caucionant pas jamai los imperialismes de son epòca ni lo colonialisme de Juli Ferry, defendeguèt ambe clarvesença lo drech dels pòbles a usar de lor lenga mairala, reconegut a l'UNESCO desempuèi.

Per el, l'òme recep del luòc ont nais una emprenta, una lenga que revèrta la diversitat creativa d'un pòble, sas cresenças, sas legendas priondas, los aspèctes e las etapas de son evolucion : Provença pastorala, de la mar, Arles romana, meissonaira, presenta…, segon las orientacions de la populacion dins la lenta assimilacion dels sègles que lo progrès, d'influéncias diligentas pòdon bruscar.

Atal, barratge contra l'oblit o la folia de la taula rasa, son òbra nos desplega los faches istorics e las beutats geograficas de nòstre país, d'exemples e d'explechs umans, Mirèia, Calendal, lo Baile Sufren… per nos endrudir, nos donar la fòrça e la fiertat contra los Ourrias, Severan, dins la competicion. Sens replegament ni secession, lo fondator del Felibrige es dubèrt, crei a la federacion, a l'union, a la sinergia del solelh. La politica es divisaira amb sas causidas, el estima mièlhs l'amistat, ran Carles Maurràs, Clovis Hugues, Fèliç Gras… En 2014, son compte Facebook seriá confle !

Rai, objectaraun d'unes : las raices, la campanha, se volètz, mès cal èstre mobil, la lenga internacionala s'installa pertot ; en nos alargar l'asuèlh, l'ensenhament, los mediàs nos aluènhon del local e la transmission en familha ne'n parlessiam pas. Quau ditz aquò ? Cresètz qu'aquò es paraula d'Evangèli ?

Per aquel convit al remembre, l'Estat Francés adòba un pauc de l'oblit de Mistral dins l'escòla de la Republica e anóncia certanament quauquas amelhoracions dins l'ensenhament e los mediàs. Nautres, podèm prendre quauquas fèrmas resolucions de debuta d'annada : aver la fiertat de la lenga de nòstre país, la parlar, l'estudiar, legir Lo poèma del Ròse, viure ambe son temps sens forabandir quauqus tradicion, obrar e crear en instilar la saba d'òc dins la vida vidanta, saber que los vòts de la Comtessa nos implican :

A ! se me sabien entèndre !
A ! se me volien seguir !
Nadal Lafont
 
Frédéric Mistral. Lo Convise