Editorial n°68       Liste des éditoriaux     Retour accueil     Dernier numéro

Lo fòrt ligam a la mar que pas cap de fofa pel yachting o la crosièra podrà pas jamai donar del fach que l'una es sonca l'amusament de la vida e l'autre la vida ela meteis... Aquel sovenir de lectura m'abita coma se parlava d'una passion de país e de lenga.

Ja en familha, ieu enfant, aquel ligam se teissiá, amb las plenas reboimadas de lenga cantanta sus la plaça d'Alli quand la pòrta d'un cafè se durbiá. S'es enfortít cada jorn mai a l'espectacle de las sasons e dels paisatges d'Auvèrnha e d'Occitania, cornicha clara cevenòla, Peirelèu sus la Jònta, val d'Empradina, estang de Forós sus la Vairona de Jòrdi , puèg de Sezeuge, òrts d'Aquitània fins a l'asuèlh de vida. Pertot d'òmes e de femnas capables de lors mans que parlan sens circonvolucion vuèja mès que desplegan una toalha mirgalhada de mots e de borriòus, pontits, cauls farcits, inagotabla, del cambagròs al domengal, de la sopa al fromatge al torrin, de la trufada a l'aligòt… escalas amorosas, Annà del Vergonjós, Mionèla, acabatz de dintrar.

E aquela emocion que vos sarra davant las vacas rojas a la Crotz dels Vachièrs al mièg de l'espandi, fàcia a la montanha, darrièr vautres las Monedièras. De sovenirs de vida pastorala e de grandor vos mòntan al delai dels fulhetons badalucs.

La vela mèstra occitana se lèva al vent de l'espèr, s'ausís l'indicatiu TV de Viure al país. Una man fèrma ten lo margue, l'educacion sembla un pòrt secorrable. De tèstas senadas dispensan un cors de tria benevolament coma se res non èra, de felibres desvòuson las modulacions de la lenga e Joan Fay càmbia de dialècte al Pas de Pairòl. De manifestacions magrissonas venon èrsas. Lo riu va créisser... E totjorn quauque idealista que traina, de japaments de cans de caça, un resson de cabretaire perdut, de votz ancianas que mormolhan per la landa al calabrun.

E tanben las esborrisadas, les còps de mar : una novèla donada dins l'ensenhament, los bricolaires de las broas, lo totes contra totes dels perdents, puslèu una deriva a la baissa qu'una tempèsta d'autres còps, coma un dobte de cambiar lo monde... D'aquí benlèu quauqua temptacion polemica endemica per ponchar, desrevelhar coma una empacha al bèl naufragi. L'òrre perilh es lo mesprètz de se. Cossí oblidar lo terrible dialòg entendut dins un cafè après l'enterrament de Marcèla Delpastre : " I a ben del monde uèi a Chamberet, quau's aquò qu'entèrron ? - Aquela de Germont, sabes, n'aun parlat a la telé. - De qué ? aquela que visca amont… ? Pff ! "…

…Sovent, quand èra question de passar tròp viste a una coneissença generala tota facha, de locutors naturals plan favorables, creatius, pas brija escurantistas m' aun fach soscar amb lor prudéncia evasiva, coma s'aviáun l'intuicion d'un autre cors.

 Jean Fay, Joan Fay, Marcelle Delpastre, Marcèla Delpastre

Majoral du Félibrige. Jean Fay. Zéfir Bòsc. Jean Fourié