Editorial n°28       Liste des éditoriaux     Retour accueil     Dernier numéro

Dobram las fenèstras !

 Lo bilingüisme francò-occitan s'organiza pauc a pauc dins l'Educacion Nacionala. Acompanhat pel succès de las Calandretas, es encoratjat per de personalitats politicas clarve-sentas, Francés Bayrou, Lionèl Jospin, per ne citar que dos noms significatius. Aital doás classas bilingüas vénon d'èstre dubèrtas dins las escòlas mairalas de Gramat, las primièras del despartament d'Òlt ; 45 escolans i son pre-sents pel moment.

Mas cal saber qu'aquela evolucion positi-va a començat pus ancianament que lo monde o pénson, en general. La polida ciutat de Sant-Africa (7000 estatjants environ) dins Avairon, suls bòrds de la Sòrga, ten una escòla publica bilingüa que concernís 130 escolans, repartits de la mairala a la tresena, e cinc professors. Lo licèu va sègre. Las primièras seccions francò-occitanas seguèron creadas fai 10 ans en 1989, dins la Mairala-Vila, dirigida d'aquel temps per Raimond Paulhe, un òme que ne'n cau prendre de la grana ! Aquelas classas nasquè-ron de la conjonccion de doas causas : d'una part, la volontat de las familhas que, sul modèl de çò que vesiáun al País Basc e en Bretanha, volguèron metre en plaça un modèl pedago-gic ; d'autra part, l'accion de Lionèl Jospin, ministre de l'Educacion Nacionala d'aquel temps.

Los 15 e 16 d'octòbre, Sant-Africa festa-va lo 10en anniversari de son escòla, organizat per l'associacion Cap l'Òc. Per una fèsta, 'quò seguèt una polida fèsta !

Lo 15, los escolans aguèron l'astre de res-contrar escrivans e artistas occitans, Lisa Gròs, la contaira provençala, Ives Roqueta, l'urós òme de Maria Roanet, Glaude Alranq, fonda-dor del teatre occitan modèrne, Mirelha Braç, secretària bèla de l'I.E.O., Cristian Laus, l'autor risolièr del nòstre diccionari de cada jorn, Gui Vialà l'Albigés qu'escriu dels ro-mançs policièrs en òc… L'aperitiu literari èra de bon far aprèssa amb aquel monde !

Lo sabte 16, après-miègjorn, sul mercat, a la sala de las fèstas, al jardin public, a la bi-bliotèca, i aviá una crana mòstra " 10 ans d'ensenhament occitan-francés a l'escòla ", los talhièrs radiò, videò, menats pels enfants se vos plai ! la fièra dels libres, un fum d'obradors e de jòcs, l'espectacle de cançons occitans de Fai-Lum, los jornalistas amb lors esplechas, de discorses en occitan per las auto-ritats localas, regionalas e Gilbèrt Mercadièr, Inspector Pedagogic Regional, un aperitiu mu-sical amb l'Ecò dels Avens que los instru-ments classics e tradicionals s'i apàrion del bon biais ; lo ser, un fotral de bal ambe Sarra-bastal…Ne passi… e i aviá del monde !

Sul conselh de Zefir Bòsc e lo convit de Patrick Couffin, lo pichon Convise èra repre-sentat. Cossí oblidar l'impression suavament estranja d'un grand mercat ont la joinesa do-mina, parents e enfants, ont l'uèlh susprés s'atardiva sus de fòrmas frescas del temps que la musica de la lenga mònta jos las vòltas ? A ! lo Miègjorn !

Dintrèrem de nuèch amb los sentiments que devinatz.

Nadal Lafont.