Lo Convise. Editions. Revue occitane    Récréation paysage Editorial n°23    Un petit mot ?    Liste des éditoriaux     Retour accueil     Dernier numéro

L'ensenhament de l'occitan dins lo Cantal

L'ensenhament de la lenga occitana es la granda òbra que devèm encoratjar, a l'auba d'un temps novèl que cal entreveire al delai del caumatge e dels problèmas de so-cietat. Aquel desir d'escòla senhala los amics avisats de la lenga, per çò que, mai se tot sèrv, se remembrar lo temps vièlh, represen-tar, tocar una paga per de servicis elastica-ment restacats a la bandièra desplegada, aquò pòrta mens lònh que la transmission actuali-zada d'un eiritatge cultural.

Justament, aquela prioritat es pas pro sentida dins lo Cantal, ont la Calandreta, responsa manhifica a la necessitat de l'ora, fa pas miranda mai qu'atau. Los primadièrs de valor aun pas mancat praquò dins lo país, Ramon Forn, Lovís Delostal, ni mai tot aquelses ensenhaires de la primièra ora, Clamenç Besombas, Pèire Brugèl, Rogièr Chavalièr, Joan Faig, Francés Maurí, Eulàlia Moissinac (que los autres me desencúsen) qu'avèm pas pro valorizats del temps que rencontràvon la rotina, los embarraments que renfortísson los supausats primièrs dels ne-ciàs.

Uèi, la regionalizacion marcha ambe l'Euròpa. L'Educacion Nacionala, amb son Inspeccion Generala de las Lengas Regiona-las, la possibilitat d'escòlas bilingüas sembla voler reparar un pauc (e tard) sas errors. Es una escasença que cal saber atapar. De pro-fessors qualitadós tals Patric Bèc, Joanina Cairòl, Fèliç Daval, Desdièr Uguet, Francina Lapòrta, Gineta Maset (e maites), aun ja en-regat, seguts per dels professors-estatgiaris que pàsson per l'I.U.F.M.. Lo Grop de Ré-cèrca de la Losera, lo C.R.E.O. de Montpelhièr, Joan-Lovís Cortial en Avairon aun fachs de metòdes pedagogics qualitadós. Se los parents d'ièr, per manca de fiertat, aun pas apresa la lenga a lors enfants, aquelses d'aüèi pòdon s'adreiçar ambe fisança a de mèstres qualificats.

Lo temps es vengut de voler mai que las subvencions desvirantas, de socializar mai la lenga dins una region europèa, de par-lar mai d'avenir. La joinessa aima l'asuèlh larg.

Nadal Lafont

(vengut ensenhaire d'occitan).