Editorial n°18 Liste des éditoriaux Retour accueil Dernier numéro
Un pauc pertot en Occitania, en mai de las plaças conegudas dins l'ensenhament o dins los mediàs, se mòntan de servicis culturals occitans plan estructurats del director als salariats, ambe de pagas rasonablas. Se cal regausir d'aquela reconeissença de la cultura nòstra que porgís desbocats e possibilitats inimaginables i a cinquanta ans. Lo benevolat a sas limitas en efècte : sans un personal fixat, competent e format, per exemple, cossí inventoriar, classar e presentar comòdament los documents de totas menas, cossí aparar del temps los enregistraments audiò e videò, cossí comunicar la matèria occitana sus dels supòrts modèrnes, CD ROM e tantas causas mai ? La fonccionarisacion es un primièr pas val professionalisme.
Aquela mudason pòt menar a s'interrojar sus la plaça del benevolat uèi per uèi. La vièlha question dels amators e dels professionals se reformula aquí sus fons de militantisme. Lo benevòle es una figura de basa dins l'aparament d'òc dempuèi los primièrs felibres en quista d'emergéncia literària endusc'als occitanistas pus politics. A sovent la securitat d'un mestièr que li laissa lo léser de viscar una passion, de donar un sens a sa vida. Mès a saber se, dins lo contèxte actual, lo benevòle tradicional gardará la fe del carbonièr entretant que maites trabàlhan pas per res, se tròban jos l'estendilhièr de las subvencions o se méton a crocar las pomas ?
L'observacion fa comprendre que òc. Fòrças grandas fèstas e manifestacions en França víscan de l'associacion de professionals -fonccionaris, artistas...- e d'una populacion benevòla urosa de participar a quicòm de bèl. La condicion de la capitada d'una serada lirica pòt èstre sovent la reünion de coralas localas e d'un orquèstre nacional. L'exemple màger nos es fornit pels grands clubes esportius ont dels centenats d'aficionats s'afànan a gratis, sens gelosar los salaris quaucòps indecents dels jogaires vedètas. I a totjorn de la plaça pel benevolat dins un monde ont i a mai de temps que d'idèias.
Se pòt distinguir segurament dels benevolats de passa-temps e d'autres, restacats a un ideal, pròches de l'apostolat, de la passion que còsta per definicion. Lo Convise es una modèsta associacion de benevòles militants que, dempuèi son independéncia nativa, assembla las coneissenças intellectualas, la lenga, l'espontaneïtat populària, la cançon, la dança, dins l'espèr d'una renaissença occitana maugrat la massificacion. La fònt l'atira, amondaut pels travèrs. Mas sa formacion occitanista li representa plan lo caractèr excepcional de son aventura : una conjonccion de personalitats generosas, la confiança d'una populacion, la simpatia dels militants vesins, dels estatuts socials protegits que làissan l'esperit pus libre... Mès quau sap se la joinessa d'uèi e de deman, mens sensibilisada a la cultura d'òc, expausada a las dificultats de l'emplèc, aurá la meteissa tranquillitat, lo meteis estrambòrd ?
La collaboracion dels benevòles e dels professionals es una necessitat evidenta. Qu'aquestes implíquen aqueles. En quant als benevòles, se pòdon regaudir quand lor activitat primadièra a menat a la creacion de pòstos remunerats e far dintrar l'occitan dins la vida. Se trémpan plan dins la cultura d'òc, dévon transmetre lors coneissenças e lor fe a aquelses que préndon la relèva e que pòdon pas totjorn aver còp sec la competéncia 'professionala' dins un domeni ont l'exigéncia sociala es pas totjorn fòrta. Tant que possible, segur, las quauquas plaças ligadas a l'occitan dévon èstre atribuïdas als joines motivats e competents dins la matèria. Que la cultura d'òc mene a de mestièrs es la melhora causa que siaga.. Es un reviscòl concrèt, la recompensa d'aquelses que se son plaçats sus de las basas d'avenidor..
N. L.