Editorial n°13 Liste des éditoriaux Retour accueil Dernier numéro
Braves abonats, encartats, totes vautres que cresètz al Convise e que l'ajudatz de vòstras mans, de vòstras idéias, de vòstre temps, vos dise 'bona annada, plan granada e acompanhada', al nom del burèu e del conselh d'administracion.
L'epòca modèrna porgís a la cultura nòstra de possibilitats inesperadas i a quauque temps : las universitats, la television (òsca Francés Mitterrand), l'Educacion Nacionala (òsca Francés Bairó), un public pus favorable (òsca los militants, òsca lo monde fidèls o esclairats). L'interès professional de conéisser l'occitan comença de ponchar lo nas.
Ò, tot es pas ròse e cal totjorn reclamar de novèls relarcs : dins L'Ussard sus la teulada, film dont l'accion se desbana en Provença al sègle 19, pas una paraula d'òc ! Un briconet de provençal jos-titrat, praquò, auriá pas mai desrengat que l'italian e lo realisme istoric seriá estat melhorat...
Mès òm se deu servir de las oportunitats recentas, sens se contentar d'una cultura simplament revindicativa, per çò que se bastissèm pas sul terren ganhat, d'autras revindicacions passaráun davant la nòstra. Cau illustrar.
L'illustracion d'una cultura, 'quò pòt èstre un còp d'esclaire sus quauque domeni mau conegut del patrimòni per ne'n tirar un ensenhament. Atal, lo Convise va publicar los Inedichs lengadocians d'Arsèni Vermenosa laissats darrièr per manca de fofa illustrativa justament.
Illustrar, segur, aquò's tanben e sustot inventar de vias novèlas, crear... La formula d'Antonin Perbòsc 'La fe sens òbra mòrta es' o ditz plan.
Ja, un fum de caminars nos pòdon endralhar, pertot, pus nombrós, d'un biais o d'un autre : plàçan l'occitan dins la vida, l'assòcian a d'accions plasentas, generosas o intelligentas dins una practica illustrativa que fa gaug de veire : rapaires coma los Fabuloos trobadors, gropes plan vivents coma la Pastorèla d'a Roana, Escòla occitana d'estieu a Fumèl, entrepresas coma l'Ostal del Libre a Orlhac o la Librariá Occitana de Pèire Mazodièr a Salindras, animators TV de Viure al país, Fromatjariás Occitanas d'Orlhac, emissions de Radiò-Jordana o Radiò-Rodés, Collègi d'Occitania, pòles de convises que nos duèrbon la pòrta o vénon a nautres, capelans que mesprèsan pas l'occitan dins lor glèisa, tot aquò ambe tantas iniciativas mai parla d'un reviscòl. Lo mediatic aisat deu pas far oblidar lo concrèt ni las accions segudas.
Lo folclòr es pas mau per tornar a la fònt populària mès res empacha pas d'i apondre quauqua paja novèla. L'occitan a besonh d'èr coma al temps de las grandas.
L'illustracion de l'occitan se dessepara pas d'un esperit de dubertura, d'un vam vas la coneissença e lo monde.
Nadal Lafont